Kediler Ne Yemez: Kediler İçin Zararlı Besinler
1. Giriş
Kediler doğaları gereği etoburdur ve sindirim sistemleri özellikle hayvansal proteinleri parçalamaya uygun şekilde evrimleşmiştir. Ancak günümüzde evlerde yaşayan kediler, sahiplerinin masasında bulunan birçok farklı yiyecekle karşı karşıya kalmaktadır. Meraklı yapıları nedeniyle bazı yiyecekleri tatmak isterler; fakat bu gıdaların önemli bir kısmı onlar için zararlı, hatta zehirli olabilir. Bu nedenle kedi sahiplerinin hangi besinlerin kediler için tehlikeli olduğunu bilmesi hayati öneme sahiptir.
2. Çikolata ve Kakao
Çikolata, kediler için en tehlikeli yiyeceklerin başında gelir. İçerdiği teobromin ve kafein, kedilerin metabolizması tarafından parçalanamaz ve toksik etki gösterir.
- Belirtiler: Kusma, ishal, titreme, kalp ritim bozukluğu, nöbet ve hatta ölüm.
- En riskli tür: Bitter çikolata, daha yüksek teobromin içerdiği için daha tehlikelidir.
3. Soğan, Sarımsak ve Pırasa
Soğan, sarımsak ve aynı familyadan gelen sebzeler kedilerde hemolitik anemiye yol açar. İçerdikleri sülfür bileşikleri kırmızı kan hücrelerini parçalayarak oksijen taşıma kapasitesini düşürür.
- Belirtiler: Halsizlik, iştahsızlık, solgunluk, hızlı soluma.
- Çiğ, pişmiş ya da toz formunda olması fark etmez; hepsi zararlıdır.
4. Üzüm ve Kuru Üzüm
Üzüm ve kuru üzümün kedilerde böbrek yetmezliğine yol açtığı bilinmektedir.
- Belirtiler: Kusma, iştah kaybı, susuzluk, idrar yapamama.
- Zehirlenme mekanizması tam olarak bilinmese de küçük miktarlarda bile risklidir.
5. Süt ve Süt Ürünleri
Kediler sütü sever diye bilinse de, birçok yetişkin kedi laktoz intoleransına sahiptir. Yani sütte bulunan laktozu sindiremezler.
- Sonuç: İshal, gaz ve karın ağrısı.
- Laktozsuz süt ürünleri ölçülü şekilde verilebilir.
6. Kafeinli İçecekler
Kahve, çay, enerji içecekleri ve kola gibi kafein içeren içecekler kediler için son derece tehlikelidir.
- Etkisi: Merkezi sinir sistemini uyarır, kalp çarpıntısı ve kas titremelerine yol açar.
- Belirtiler: Huzursuzluk, hızlı nefes alma, kusma, nöbet.
7. Alkol
En küçük miktarda bile kediler için toksiktir.
- Etkisi: Karaciğer ve sinir sistemi üzerinde ciddi tahribat.
- Belirtiler: Kusma, sersemlik, solunum depresyonu, koma ve ölüm.
8. Kemikler ve Yağlı Etler
Özellikle pişmiş kemikler parçalanarak kedinin sindirim sisteminde tıkanıklık veya delinmeye yol açabilir. Yağlı etler ise pankreatit (pankreas iltihabı) riskini artırır.
9. Çiğ Balık
Çiğ balık, kedilerde tiyamin (B1 vitamini) eksikliğine neden olabilir. Ayrıca parazit riski taşır.
- Belirtiler: Nörolojik sorunlar, kas seğirmesi, iştahsızlık.
- Pişirilmiş ve kılçıkları ayıklanmış balık, ölçülü şekilde verilebilir.
10. Tuz ve Tuzlu Yiyecekler
Fazla tuz, kedilerde sodyum iyon zehirlenmesine yol açabilir.
- Belirtiler: Kusma, ishal, titreme, yüksek ateş, nöbet.
- Çerezler, cipsler ve tuzlu peynirlerden uzak tutulmalıdır.
11. Tatlandırıcılar (Ksilitol)
Şekersiz sakız, diyet ürünleri ve bazı fıstık ezmeleri ksilitol içerir. Ksilitol, kedilerde ani insülin salınımına neden olur ve kan şekeri hızla düşer.
- Belirtiler: Kusma, halsizlik, koordinasyon bozukluğu, nöbet.
12. Avokado
Avokado, içerdiği persin maddesi nedeniyle kediler için risklidir. Kusma, ishal ve kalp sorunlarına yol açabilir.
13. Patates ve Domates (Çiğ Haliyle)
Patates ve domatesin çiğ halde içerdikleri solanin toksik etki yapar. Pişmiş ve işlenmiş formu genelde güvenlidir, ancak çiğ tüketilmemelidir.
14. İnsan İlaçları
Parasetamol, ibuprofen gibi yaygın ağrı kesiciler kediler için ölümcül olabilir. İnsan ilaçları veteriner tavsiyesi olmadan kesinlikle verilmemelidir.
15. Güvenli Ödül Alternatifleri
Kediniz için güvenli ödüller:
- Pişmiş tavuk, hindi veya az yağlı kırmızı et parçaları
- Pişmiş somon veya ton balığı (yağsız ve tuzsuz)
- Veteriner onaylı kedi ödül mamaları
- Kediye özel üretilmiş kuru veya yaş mama çeşitleri
16. Sonuç
Kediler için zararlı besinler çoğu zaman insanların günlük hayatında sıkça tükettiği yiyeceklerdir. Bu yüzden sahiplerin dikkatli olması gerekir. Kedinizin sağlıklı ve uzun bir ömür sürmesi için ona yalnızca güvenli gıdalar vermeli, merakla tatmak istediği zararlı yiyeceklerden uzak tutmalısınız. Unutmayın: Onlar için en güvenli yol, kedilere özel hazırlanmış mamalar ve veteriner tavsiyeleridir.